Ik heb last van positie-duizeligheid (BPPD) (2024)

• Je wordt duizelig als je je hoofd opeens beweegt.
• Dit duurt een paar seconden tot minuten.
• Probeer tijdens een aanval gewoon door te gaan met wat je deed.
• Ben je erg duizelig? Wacht dan even tot je je minder duizelig voelt.
• De aanvallen van duizeligheid gaan meestal binnen 4 weken vanzelf over.

Bij positie-duizeligheid word je duizelig als je je hoofd opeens beweegt. Bijvoorbeeld als je omdraait in bed, voorover buigt, omhoog kijkt of achterom kijkt. Het duizelig zijn duurt een paar seconden tot minuten.

Positie-duizeligheid is vervelend, maar het kan geen kwaad. Het gaat meestal binnen 4 weken vanzelf over.

Artsen noemen positie-duizeligheid BPPD: benigne paroxismale positie-duizeligheid.

Je kunt deze dingen merken bij positie-duizeligheid:

• Je wordt duizelig als je hoofd snel beweegt.
  Bijvoorbeeld bij omdraaien in bed, voorover buigen, omhoog kijken of achterom kijken.
• Je blijft een paar seconden tot minuten duizelig.
  Daarna gaat het vanzelf weer over.
• Het kan lijken alsof alles om je heen beweegt.
• Tijdens een aanval kun je misselijk zijn en overgeven.
• Als je je hoofd langzaam beweegt, word je meestal niet duizelig.

Positie-duizeligheid heeft te maken met je evenwichts-orgaan.

Je hebt 2 evenwichts-organen. Ze zitten binnen in het oor. Het zijn buisjes met vloeistof erin.

Artsen denken dat positie-duizeligheid ontstaat door hele kleine steentjes (gruis) in die vloeistof. Die steentjes zijn gemaakt van kalk. Iedereen heeft gruis in het evenwichts-orgaan. Het gruis geeft pas klachten als de steentjes zich verplaatsen. Waarom dat gebeurt is vaak onduidelijk.

Deze adviezen kunnen helpen als je duizelig wordt:

• Probeer gewoon door te gaan met wat je deed.
• Ben je erg duizelig? Wacht dan even tot je je minder duizelig voelt.
  En ga daarna weer door met wat je aan het doen was.
• Probeer je hoofd normaal te bewegen. Ook als je bang bent om duizelig te worden.
• Word je duizelig als je achterom kijkt? Dit kan gevaarlijk zijn bij autorijden of fietsen.
  Ga daarom pas weer autorijden of fietsen als de aanvallen over zijn.

Een behandeling is vaak niet nodig. Meestal stoppen de aanvallen van positie-duizeligheid binnen 4 weken vanzelf.

Heb je er veel last van? Bespreek met de huisarts of je de Epley-beweging kunt doen. Door deze beweging verplaatsen de kleine steentjes in je evenwichts-orgaan. Ze gaan naar een minder gevoelig deel van je evenwichts-orgaan. Als dat lukt, ben je daarna minder duizelig.

Je kunt de Epley-beweging zelf doen. Of samen met de fysiotherapeut of de huisarts.

Vaak is 1 keer de Epley-beweging doen genoeg om de duizeligheid te verminderen of te stoppen. De Epley-beweging duurt ongeveer 2 minuten. Je kunt tijdens of direct na de behandeling even misselijk worden of moeten overgeven. Dat is niet erg.

Bij meer dan de helft van de mensen met positie-duizeligheid helpt de Epley-behandeling.

Kun je je nek niet goed bewegen? Bijvoorbeeld door ernstige artrose, reumatoïde artritis of de ziekte van Bechterew? Dan kan de Epley-beweging niet bij jou.

Meestal stoppen de aanvallen van duizeligheid binnen 4 weken vanzelf. Ook als je de Epley-beweging niet doet.

Vaak helpt de Epley-beweging goed en ben je daarna niet meer duizelig.
Soms is de duizeligheid niet meteen weg. Of krijg je op een later moment weer nieuwe aanvallen.
Bespreek met de huisarts of je de Epley-beweging na 1 week nog een keer kunt doen.

Nog duizelig na 4 weken?

Heb je na 4 weken nog steeds last van duizeligheid? Bespreek het dan met je huisarts.

Meestal kun je speciale oefeningen gaan doen. Die kunnen helpen tegen duizeligheid.
Misschien doe je sommige dingen niet meer omdat je bang bent om duizelig te worden. Doordat de oefeningen je minder duizelig maken, wordt die angst vaak ook weer minder.

Spoed: Bel direct de huisarts of huisartsenpost:

Als je opeens duizelig bent en je hebt 1 of meer van deze klachten:

• opeens dubbelzien
• opeens moeilijk praten of slikken
• opeens moeilijk lopen of geen kracht of gevoel in een arm of been
• opeens minder kunnen horen
• opeens erge hoofdpijn of nekpijn
• als je gevallen bent
• als je flauwgevallen bent
• hoofdpijn, misselijk zijn of sloom zijn nadat je lang in een afgesloten ruimte zonder ventilatie was
• mogelijk een te lage bloedsuiker bij diabetes (suikerziekte)

Bel ook je huisarts of de huisartsenpost dezelfde dag:

Als je opeens duizelig bent en 1 of meer van deze dingen voor je kloppen:

• Je bent 65 jaar of ouder.
• Je hebt een grotere kans op ziekten van hart en bloedvaten, bijvoorbeeld door diabetes.
• Je hebt ooit een beroerte gehad of een andere ziekte van hart en bloedvaten.
• Je gebruikt bloedverdunners.
• Je bent hard gevallen op je hoofd of je hebt een flinke klap gehad tegen je hoofd.

Maak een afspraak met je huisarts:

• als de klachten na 1 week nog niet minder worden
• als de klachten na 4 weken nog niet over zijn

Meer informatie over duizeligheid en contact met andere mensen: Stichting Hoormij.

We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over duizeligheid.